[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Agnostisizm : Tanrı’nın
var olup – olmadığının bilinemeyeceğini savunan görüş Agnostisizm’dir
(Bilinemezcilik). Örneğin sofist düşünürlerden Protagoras “Tanrılar üzerine bilgi edinmekte çaresizim; ne var oldukları ne de olmadıkları, ne de ne şekilde oldukları üzerine …”
Agnostisizm adını ilk kullanan Thomas Huxley’e göre duyularımızla
kavrayamadığımız şeyler konusunda kesin bir şey söyleyemeyiz. Tanrı da
duyularla kavranamadığı için var olup-olmadığını söyleyemeyiz.
Ahlak kuralları : Toplum
tarafından oluşturulan iyi – kötü kavramlarından; iyinin yapılması,
kötünün yapılmamasını emreden davranış kurallarına ahlak kuralları
denir.
Aile : Aralarında gerçek ya da varsayımlı
kanbağı bulunan, karşılıklı hak ve ödevleri üstlenen insanların
oluşturduğu toplumun en küçük birimine aile denir.
Akıl Yürütme :
Kişiler, geçmiş yaşantıları, gözlemleri ve öğrenmeleri sonucunda
oluşturdukları somut ve soyut tasarımlar arasında mantık ilkelerine
uygun bağlantılar kurarak yeni yargılara varırlar. Buna akıl yürütme
denir.
Alt Eşik : Duyu organlarının bir uyarıcıyı belli belirsiz almaya başladığı en düşük şiddettir.
Algı: Nesne ya da olayların beyinde işlenerek, anlamlı bütünler olarak kavranmasına algı denir.
Algıda Değişmezlik : Nesne ya da olayların farklı ortamlarda hep aynıymış gibi algılanmasına algıda değişmezlik denir.
Algıda Örgütleme (Organizasyon) : Duyumları oluşturan nesne ya da olayların, zihin tarafından bir düzene konulup biçimlendirilmesine algıda örgütleme denir.
Algıda Seçicilik : Organizmanın,
çevresinde bulunan çok sayıda uyarıcı nesne, ya da olaydan, bir ya da
bir kaçına dikkatini yöneltmesine algıda seçicilik denir.
Anaerkil (Matriyarkal) Aile : İlkel
toplumlarda görülen anaerkil ailede, ailenin sorumluluğu birinci
derecede kadının üzerindedir. Doğal işbölümü nedeniyle kadınlar
toplayıcılık, erkekler avcılık işini üstlendiler. Doğurgan olan ve
çocuklara doğal yapısı gereği daha yakın bulunmak zorunda olan kadın,
ailenin yaşamını sürdürmesinde daha önemli idi. Sonuç olarak ailenin
beslenme, barınma, soğuktan, sıcaktan korunma görevi kadının
sorumluluğundaydı. Klanlarda görülen bu aile biçiminde akrabalık bağı
kandaşlığa değil, totemdaşlığa dayalıdır. Erkek ve kadın aynı klanda
yaşamadıklarından ve çocuklar annenin klanında yaşadığından yalnızca
ana akrabalığı vardı.
Analitik felsefe : Felsefeye
bilimlerin dilini analiz etmek işlevi yükler. Böylece felsefe, düşünsel
bir etkinlik alanı olmaktan çıkarılır, yalnızca dil analizleri yapan
bir alan haline getirilir. Felsefe, bilimlerin dilini çözümleyecek,
onların kavram yapılarını araştıracaktır. Bunu yaparken de sembolik
mantığı kullanacaktır. Neo pozitivizm (yeni pozitivizm) ya da mantıkçı
empirizm adıyla da anılan analitik felsefe, felsefeyi modern (sembolik)
mantık alanı olarak görür.
Anarşizm : Toplumsal yaşamı
düzenleyen tüm kurum ve kuralları reddeden anarşizm, doğal olarak ahlak
kurallarının egemenliğini de reddeder. Bireysel iradenin her şeyin
üstünde olduğunu savunan anarşizmin kurucusu Proudhon ve diğer
temsilcileri Bakunin, Kropotkin ve Stirner, ahlak yasalarının diğer
yasalar gibi insanları kolay yönetmek için uydurulduğunu savunurlar.
Anayasa :
Devletin temel yapısını, biçimini, örgütünü, bu örgütün işleyiş
kurallarını, milli egemenliğin nasıl kullanılacağını kişilerin hak ve
özgürlüklerini belirleyen en temel kanundur.
Anayasa Mahkemesi :
Parlamentonun yaptığı yasaların anayasaya uygun olup olmadığını
denetler. Anayasalar yasalardan üstündür ve yasalar anayasaya uygun
olmak zorundadır. Çünkü anayasalar halk oyuyla kabul edilir ve halkın
doğrudan yaptığı anayasalar, temsilcilerinin yaptığı yasalardan üstün
sayılır.
Anket : Önceden hazırlanmış soruların yazılı
olarak üzerinde inceleme yapılan insanlara doğrudan yöneltilmesi ve
sonuçlarının değerlendirilmesidir.
Anksiyete Nevrozu :
Kaygı düzeyinin yükselmesi sonucu bedensel gerginliğin ve ruhsal
tedirginliğin artmasıyla yaşanan panik durumudur. Bu durum, hasta
tarafından ölüm korkusu, sıkıntı, sıkışma olarak anlatılır.
Anoloji :
İki benzer olay arasında karşılaştırma yaparak sonuca ulaşmaktır.
Arjantin’de enflasyon oranı yüksek olduğundan toplumsal muhalefet
fazladır. Yunanistan’da da enflasyon oranı yüksektir. O halde,
Yunanistan’da da toplumsal muhalefet fazladır.
Anoloji (Andırma) : İki
olaydaki benzerliklerden yararlanarak, birinde var olan özelliği
diğerinde de var saymaktır. Örnek : “Güney Afrika Cumhuriyeti’nde altın
madeni çıkar ve Güney Afrika Cumhuriyeti zengin bir ülkedir.”
“Türkiye’de altın madeni çıkar.” “O halde Türkiye de zengindir.”
Anoloji, zihnin özelden özele sonuç çıkarmasıdır ve doğruluk değeri
olasılıklıdır.
Anormal davranış : Belirli doğal ve
toplumsal ortamlarda dıştan ve içten gelen belirli şiddet ve süredeki
uyaranlara, insanın alışagelenin dışında hatalı, kurala uymayan,
uygunsuz cevap vermesi tepki göstermesidir.
Antropoloji (insanbilim) :
Evrim sürecinde, insanın değişen biyolojik yapısını, bedensel
özelliklerini, ırklara ayrılıp ayrılmayacağını, ilkel toplulukları ve
bunların kültürlerini inceleyen bir bilimdir.
Aralıklı ya da Toplu Öğrenme : Öğrenme
sürecini zaman içine ya****** kısa çalışma süreleriyle yapmaya aralıklı
öğrenme denir. Bunun tersi olarak, öğrenme sürecini uzun çalışma süresi
içinde ara vermeden yapmaya toplu öğrenme denir.
Ara mal :
Üretim mallarının tüketim malı haline dönüştürülürken aldığı yeni biçim
ara maldır. Örneğin, un, buğdaydan ekmek elde etme sürecinde ara
maldır. Ara mallar da üretim malı sayılır.
Arz (Sunu) : Piyasaya sunulan mal miktarıdır.
Aşırı Uyarılma : Organizmanın
alıştığı düzeyin üzerinde uyarıcı ile karşılaşması sonucu fizyolojik ve
psikolojik anlamda çevreye uyum gücünün azalmasıdır.
Ataerkil (Patriyarkal) Aile :
Toplumda tarımsal üretimin kökleşmesi ve ticari yaşamın yaygınlaşması
sonucu ekonomik gücü, devletin doğuşu ve köleciliğin yaygınlaşması ile
siyasi gücü eline geçiren erkek, aile içinde de mutlak güç olmaya
başladı ve ataerkil aile doğdu. Ataerkil ailede söz ve miras hakkı
erkeklerin elindedir. Erkek ekonomik gücü elveriyorsa birden çok
kadınla evlenir. Bu aile biçimi ağırlıklı olarak İlk Çağ köleci
toplumlarında görülür.
Ateizm : Tanrı’nın varlığını
reddeden görüş ateizmdir. (Tanrı tanımazlık). Ateizm tanrı’nın
varlığını reddederek evreni, evrene dayanarak açıklamaya çalışır. Bu
nedenle ateizmi savunan düşünürler genelde materyalisttir.
Ayet : Kur’an-ı Kerim’de sureleri meydana getiren uzun veya kısa vahiy ifadelerine ayet adı verilir.
Azlık : Mal
ya da hizmetin ihtiyaca göre doğada az bulunması ya da az üretilmesi
değeri yükseltir. Örneğin, altın, elmas, uranyum az bulunduğu için
değerlidir.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Bellek (Hafıza) : Yaşam boyunca öğrenilen bilgilerin, davranış kalıplarının, deneyimlerin, anıların depolanıp saklanması ve hatırlanmasıdır
Bencillik (Egoizm) : İnsan eylemlerinin kökeninde “ben sevgisi”
vardır. Ahlak ise insanın kendini koruma güdüsünün dışa vurulmasından
başka bir şey değildir. Bu görüşü savunan Thomas Hobbes’a göre,
insanda, hayvanlarda olduğu gibi “kendini sevme” ve ”kendini koruma” içgüdüleri vardır. Dolayısı ile insan doğası gereği “bencil” dir. Bencil olan insan her şeyden önce kendi “çıkar” ını düşüneceğinden evrensel bir ahlak yasası yoktur.
Benlik :
İnsanın, kendi kişiliğine ilişkin kanıları, kendini tanıma ve
değerlendirme biçimidir. Kişiliğin iki yönü vardır. Birinci yönü, dışa
yansıyan, daha çok başkaları tarafından değerlendirilen ve
davranışlarına yansıması ile de ölçülebilen yandır. İnsanın bu yönü
nesneldir. Kişiliğin ikinci yönü ise dışarıya pek yansımayan yani
bireyin kendini tanımladığı biçimidir. İşte kişiliğin, bu öznel yönü
benliktir ve benlik ölçülerek değil, yorumlanarak anlaşılabilir.
Berdel : Farklı
akraba gruplarından insanların karşılıklı olarak birbirlerinden kız
alıp vermek üzere anlaşarak evlenmeleridir. Bir gruptan bir erkek,
başka bir gruptan bir kadınla evlenirken, karşı gruptan bir erkekle o
gruptan bir kadını alır. Bu evlilik biçimine ise başlık parasından
kurtulmak için başvurulur.
Bilgi Kuramı (teorisi) :
Sübje (bilen) ile obje (bilinen) arasındaki ilişkiyi inceleyen bilgi
felsefesi alanına bilgi kuramı denir. Sübjenin, objeyi incelerken
ulaşacağı sonuçlar felsefe açısından tartışmalıdır.
Bilginin kaynağı : “İnsan bilgiye hangi araçlarla ulaşır?”
sorusuna yanıt arar. Bu soruya verilen yanıtlar farklı felsefi
sistemlerin doğmasına yol açar. Bilginin kaynağı akıldır, çünkü duyu
organlarının bilgisi zorunlu ve kesin değildir diyen rasyonalizme karşı
empirizm, bilginin kaynağı deneydir, doğru ve kesin bilgiye duyu
organları aracılığı ile yapılan deney ve gözlem ulaştırır görüşünü
savunur. Entüisyonizm (sezicilik) ise bilginin kaynağının sezgi
olduğunu ileri sürer.
Bilimsel Bilgi : Özne (sübje) ile
nesne (obje) arasındaki ilişkinin sınırlı bir konuda ve belli bir
yöntemle her zaman geçerli sonuçlara ulaşmak için amaçlı ve sistemli
olarak kurulması sonucu bilimsel bilgi elde edilir.
Bilinç :
Belirli bir zaman sınırı içinde insanın kendisinden ve çevresinden
haberdar olması haline bilinç denir. Bilinç olmadan algılama dikkat,
düşünme, hatırlama vb. zihinsel işlevlerden söz edilemez.
Boşanma : Evlilik sonucu oluşan ailede karşı cinslerin, toplumca veya hukukça evlilik bağlarının sona erdirip ayrılmalarına boşanma denir.
Bürokrasi : Yasaların uygulamalarını üstlenen memurların idari işleyişidir.
Salı Tem. 19, 2011 2:24 pm tarafından glewci
» Xara3d5 3 boyutlu yazi yazma programi (dj isimleri yazmak icin şahane)
C.tesi Nis. 16, 2011 10:24 am tarafından erhan2188
» Hareketli Avatar Yapımı
C.tesi Mart 12, 2011 9:47 pm tarafından (fog)'(x)
» Sjsro 11d'li Media.pk2...!!
C.tesi Mart 12, 2011 1:26 pm tarafından womekan
» Pet (Horse, Wolf, Kervan vs.) Auto Pot.
Salı Şub. 15, 2011 5:11 pm tarafından wiar01
» Silkroad'ı 3D Oynayın! Bir İlk :)
Perş. Şub. 03, 2011 4:38 pm tarafından Fleyd
» Kangurularla Apaçi
Perş. Şub. 03, 2011 3:35 pm tarafından (fog)'(x)
» EiffeL Kulesi Önünde Apaçi :)
Perş. Şub. 03, 2011 3:33 pm tarafından (fog)'(x)
» Apaçi Marşı- Bağlama&Gitar
Perş. Şub. 03, 2011 3:27 pm tarafından (fog)'(x)
» Apaçi Müziği - Gitar Versiyon
Perş. Şub. 03, 2011 3:21 pm tarafından (fog)'(x)