Gölge Haramileri ve Yavuz Sultan Selim’in Şiiri

Sagopa Kajmer’in Kötü
İnsanları Tanıma Senesi Albümündeki 6. Parça Olan Gölge Haramileri’nin
Son Bölümnüdeki Son Dörtlük Cihan Padişahı Yavuz Sultan Selim’in Yazmış
Olduğu Serdar Olur Şiiridir
Yavuz Sultan Selim’in yazmış olduğu mükemmel şiir…
Sanma şahım herkesi sen sadıkane yâr olur
Herkesi sen dost mu sandın belki ol ağyar olur
Sadıkane belki ol alemde serdar olur
Yar olur ağyar olur serdar olur didar olur
Şair:Yavuz Sultan Selim
Yavuz Sultan Selim’in bu şiirinde aşağıda açıklandığı üzere şiir
soldan sağa okunduğu gibi sırasıyla birinci mısradan itibaren bölünmüş
kelimeleri altalta getirdiğimizde yine anlam bütünlüğü bozulmadan şiir
bütünlük içinde yukardan aşağı da sırasıyla aynen okunmuş olur.Şiir
sanatında bu ilk ve tekdir.Şimdi yukardan aşağıya okunur durumuna
bakalım
1.Sanma şahım/herkesi sen/sadıkane/yar
olur
2.Herkesi sen/dost mu sandın/belki ol/ağyar olur
3.Sadıkane/belki ol/alemde/serdar
olur
4.Yar olur/ağyar olur/serdar olur/dildar olur.
Yukardan aşağıya;
1.Sanma şahım
herkesi sen
sadıkane
yar olur
2.Herkesi sen
Dost mu sandın
Belki ol
ağyar olur
3.Sadıkane
belki ol
alemde
serdar olur
4.Yar olur
ağyar olur
serdar olur
dildar olur
soldan sağa 1. mısra yukardan aşağıya 1. sırayı
soldan sağa 2. mısra yukardan aşağıya 2. sırayı
soldan sağa 3. mısra yukardan aşağıya 3. sırayı
soldan sağa 4. mısra yukardan aşağıya 4. sırayı
oluşturur ve şiir soldan sağa ve yukradan aşağıya sırasıyla anlam ve
sıralama değişmeden okunur.
Yavuz Sultan bu beyiti Şah İsmail’e yazmıştır.Hikayesi şöyledir:
Yavuz sultan selim Han. Bilindiği üzere şarka yani doğuya sefer yapan
ilk osmanlı padişahıdır..
Şark’a özellikle Şah ismailin üzerine sefer yapmadan önce tebdili
kıyafetle istibarat amaçlı defaaten Şah ismailin topraklarına gittiği
tarihciler tarafından söylenir.
Trabzon sancaktarı olduğu dönemlerde gezgin bir abdal kılığında yine
böyle bir geziye çıkar..
Şah ismail şiire ve satranç oynamaya meraklı biridir.. sarayında ünlü
şairleri barındırır ve çok iyi satranç oynar..
bunu bilen Yavus Sultan Selim Han.. şah ismail’le satranç oynar ve onu
yener.. bunu üzerine şah ismail çok öfkelenir.. Yavuz bunu anlar ve onu
yücelten şiirler okur..gururu okşanan Şah ismail Yavuz’a bir kese altın
verir.. Yavuz Sultan Selim HAN o bir kese altını sarayın bahçesinde bir
yere saklar..
Şah ismailin huzurundan ayrılırkende bu şiiri okur..
Yavuz sultan selim, Şah ismaille savaşmadan önce aralarında şiirlerle
atışmalar yaparlar. Ama Şah ismail sarayına kadar gelen ve satrançta
kendisini yenen, kendisine methiyeler düzen o abdal dervişin kendisinin
karşısında şimdi bir Serdar ve düşman olarak bulunduğunu ve bunu daha
önce kendisine şiirle dile getirdiğini anlayamaz..
Yavuz, Şah ismaili yenip sarayını ele geçirince o kese altını ordan
çıkarıp sadaka olarak dağıtır.