neden kaşınırız?

neden kaşınırız?
Neden kaşınırız ve neden bazen vücudumuzda kaşınan bir bölgeyi bulamayız?

Biyolojik olarak kaşınma[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] deri parazitlerine[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kan emen böceklere ve başka zehirli ya da zararlı etkilere karşı gelişmiş çok önemli bir erken uyarı mekanizmasıdır.

Tıbbi dilde �pruritus� olarak adlandırılan kaşıntı eğer aşırı derecedeyse[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] deri hastalıklarının[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] böbrek yetmezliğinin[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şeker hastalığının[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] karaciğerle ilgili sorunların[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sinir hastalıklarının[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hatta bazen kanserin bile habercisi olabilir. Bazı kaşıntılar ise tamamen psikolojik. Obsesif-kompulsif hastalarda gerçekte olmayan sürekli bir kaşıntı hissine rastlanabiliyor.

Bazı doktorlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kimi hastalarda kaşıntının dayanılmaz bir hal alarak intihar etmeye kadar varan sinir bozukluklarına sebep olduğunu belirtiyorlar.

Kaşıntıya sebep olan gerçekten çok şey var gibi görünüyor: sivilceler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yaralar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] parazitler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] alerji[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bakteri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mantar ya da virüs kökenli enfeksiyonlar �ki bu enfeksiyonlara[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] AIDS ve suçiçeği gibi yakından tanıdığımız bir çok hastalık dahil... Örneğin bahar aylarında burnunuzda dayanılmaz kaşıntılar varsa bunun sebebi büyük olasılıkla alerjik. Kimi ilaçlar veya ilaçlarda bulunan koruyucu[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] renklendirici maddeler yan etki olarak kaşınmaya sebep olabiliyor.

Kaşıntının nasıl oluştuğuna[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yani mekanizmasına gelince... Ne yazık ki bu sorunun cevabı henüz tam olarak bulunabilmiş değil. Nörofizyologlar[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bacağa konan bir sinek gibi herhangi bir dış etkenin[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] derinin üst ve alt tabakalarında bulunan bazı reseptörleri (almaç) harekete geçirdiğini biliyorlar. Bu reseptörler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] özelleşmiş sinir telleri olan �C telleri� aracılığıyla önce omuriliğe oradan da beyin kabuğuna (serebral korteks) sinyaller gönderiyor. Bunun sonucunda bacağımızdaki sineği fark ediyoruz ve beyin kabuğunun elimize gönderdiği emirle sineği bacağımızdan kovalamış oluyoruz. Fakat ne kadar uyarı gelirse gelsin[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bacağımıza konmuş olan sineği fark etmediğimiz de olur. Bunun sebebi o anda ilgimizi başka bir şeye yöneltmiş olmamızdır. Bu yüzden[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gün boyunca hissetmediğimiz bir kaşıntı[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gece yatağa girip uyumaya çalışırken bizim için dayanılmaz bir hal alabilir.

Peki kaşıntı hissi nasıl oluşuyor? C telleri[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sinir iletimini düzenlemede görevli kimyasallar olan nörotransmiterler salgılamaya başlar. Bu maddelerden en önemlisi �P maddesi� adı verilen ve kan damarlarını genişletip[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mast hücrelerini dolaylı yoldan etkinleştiren bir maddedir. Mast hücreleri de derideki şişlik ve kızarıklığa sebep olan �histamin�i salgılar. Bazı alerjik maddeler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mast hücrelerini doğrudan uyararak histamin salgısına sebep olurlar. Histamin de o bölgede kaşıntı hissine sebep olur.

Son olarak[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kaşınan bölgeyi kaşımak çoğu zaman kendimizi iyi hissettirse de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bu aslında pek de iyi bir fikir değil. Bu durum deriye zarar verebiliyor. Buna ek olarak kaşıntı kaşıntıyı getirir ve bölgedeki kaşıntı biz kaşıdıkça artma eğilimi gösteriyor. Histamin kökenli kaşıntılar için antihistaminik jeller ya da haplar kullanılabilirsiniz.