Velî veyâ peygamberdir. |
LOKMAN ALEYHİSSELÂM |
Peygamber veya
veli. Dâvud aleyhisselâmın zamânında,
Arabistan'ın Umman tarafında yaşadı. Dâvud aleyhisselâmla
görüşüp ondan
ilim öğrendi. Dâvud aleyhisselâma peygamberlik bildirilmeden
önce, müfti
olan Lokman Hakim, Dâvud aleyhisselâma peygamberlik
bildirildikten sonra
fetvâ vermeyi bıraktı. Dâvud aleyhisselâma ümmet oldu.
Kendisine hikmet
verildi. Eyyûb aleyhisselâmın teyzesinin oğlu oldu daa rivâyet
edilmektedir.
Fransız bilginlerinin, Calinos'un (Galen'in) bir adı da Lokman
Hakim
idi demeleri yanlıştır. Çünkü Lokman Hakim, Dâvud aleyhisselâm
zamânında;
Calinos (Galen) ise, ondan bin yıl kadar sonra yaşamıştır.
Lokman ismi
Kur'ân-ı kerim'de geçmekte olup, bir sûreye (otuz birinci
sûre) Lokman
ismi verilmiştir.Bu sûrenin on ikinci âyetinde meâlen; ''Biz
Lokman'a
hikmet verdik.'' buyrulmaktadır. Buradaki hikmet tâbirinin;
akıl, anlayış,
ilim, ilimle amel etmek ve doğru karar vermek demek olduğu
tefsir kitablarında
yazılıdır. Lokman Hakim tabiplerin piridir. Hikmetli sözleri
ve oğluna verdiği nasihatler meşhurdur. Kur'ân-ı kerim'de
Lokman
sûresi 3. âyet-i kerimede meâlen; ''Bir vakit Lokman oğluna
öğüt vererek
şöyle demişti: Yavrum! Allah'a ortak koşma, çünkü şirk çok
büyük zulümdür.''
buyrulmaktadır.
Lokman
Hakim'e sen bu hâle nasıl geldin dediklerinde;
''Doğru sözlü olmak, emâneti yerine getirmek, lüzumsuz söz ve
işi terk
etmekle.'' cevâbını verdi. İnsanlar ondan nasihat istediler, o
da şöyle
nasihat etti: Öncekilerin ve sonrakilerin ilimleriyle
ameledilebilmesi
için sekiz şeye dikkat etmek lazımdır. Dört zamanda dört şeyi
korumak
gerekir; Namazda gönlü, halk arasında dili, yiyip içmede
boğazı, bir
kimsenin evine girince de gözü korumaktır. İki şeyi hâtırdan
hiçbir
zaman çıkarmamalıdır. Bunlar; Allahü teâlânın büyüklüğü ve
ölümdür.
İki şeyi de tamâmen unutmaya çalışmalıdır. Bunlar da; bir
kimseye yapılan
iyilik ile dost ve yakınlardan görülen kötülüktür.'' Lokman
Hakim'in
oğluna nasihatlarının bir kısmı şöyledir: ''Ey oğlum! Dünyâ
derin deniz
gibidir. Çok insanlar onda boğulmuştur. Geminin takvâ, yükün
imân, hâlin
tevekkül olsun, umulurki kurtulursun.''
''Ey
oğlum! Âlimlere karşı öğünmek, akılsızlarla
inatlaşmak ve meclislerde, toplantılarda gösteriş yapmak için
ilim öğrenme!
İhtiyâcım yok diyerek de ilmi terk etme.'' ''Ey oğlum! Allahü
teâlâyı anan (hâtırlayan) insanlar görürsen onlarla otur. Âlim
olsan
da, ilminin faydasını görürsün ve ilmin artar, sen ehil isen
sana öğretirler.
Allahü teâlâ onlara olan rahmetinden seni de faydalandırır.
Allahü teâlâyı
ziktetmeyenleri görürsen onlardan uzak dur.'' ''Ey oğlum!
Horoz senden
daha akıllı olmasın! O, her sabah zikir ve tesbih ediyor, sen
ise uyuyorsun.''
''Ey
oğlum! Seçilmiş kullara teslim ol, kötülerle
dost olma.'' ''Ey oğlum! İnsanlara iyilikleri emir ve nasihat
edip kendini
unutma! Yoksa mum gibi olursun. Mum insanları aydınlatır,
fakat kendini
yakıp eritir.'' ''Ey oğlum! Yalandan çok sakın! Çünkü dinini
bozar ve
insanlar yanında mürüvvetini azaltır. Bununla hayânı, değerini
ve makâmını
kaybedersin.''
''Ey
oğlum! Kötü huydan, gönüldağınıklığından
sakın. Sabırsız olma, yoksa arkadaş bulamazsın.İşini severek
yap, sıkıntılara
katlan. Bütün insanlara karşı iyi huylu ol.'' ''Ey oğlum! Hep
üzüntülü olma, kalbini dertli kılma. İnsanların elinde olana
tamâ etmektensakın.
Kazâya râzı ol ve Allahü teâlânın sana verdiği rızka kanâat
et.''
''Ey oğlum! Dünyâ geçici ve kısadır. Senin dünyâ hayâtın ise
azın azıdır.
Bunun da azının azı kalmış, çoğu geçmiştir.''
!!Ey
oğlum! Tövbeyi yarına bırakma, çünkü
ölüm ansızın gelip yakalar.'' ''Ey oğlum! Sükût etmekle
pişmân olmazsın. Söz gümüş ise sükût altındır.'' ''Ey oğlum!
Helâl lokma ye ve işlerinde âlimlere danış, işlerini nasıl
yapacağını
onlara sor.'' ''Ey oğlum! Âlimler meclisine devâm et. Bahar
yağmuru ile yeryüzünü yeşillendiren Allahü teâlâ, âlimlerin
meclisindeki
hikmet nûru ile de müminlerin kalbini aydınlatır.''
''Ey
oğlum! Amel ancak yakın (Allahü teâlâya olan
ilim ve mârifet) ile yapılır. Herkes yakini nisbetinde amel
eder. Amel
noksanlığı, yakin noksanlığından gelir.'' ''Ey oğlum! Bir
hatâ
işlediğinde hemen tövbe et ve sadaka ver.'' ''Ey oğlum!
Ölümden şüphe ediyorsan uyku uyuma. Uyuduğun ve uyumak
mecbûriyetinde
kaldığın gibi, ölüme de mahkûmsun. Dirilmekten de şüphe
ediyorsan,
uykudan uyanma. Uykudan uyandığın gibi öldükten sonra da
dirileceksin.''
''Ey
oğlum! Helâl kazanç ile yoksulluktan korun.
Yoksul kimse şu üç musibetle karşılaşır: Din zayıflığı, akıl
zayıflığı
ve mürüvvetin kaybolması.'' ''Ey oğlum!Merhamet eden
merhamet
bulur. Sükût eden selâmete erer, hayır söyleyen kâr eder, kötü
konuşan
günâhkar olur, diline hâkim olmayan pişmân olur.'' ''Ey
Oğlum! Dünyâmalından yetecek kadarını al, fazlasını âhiret
için hayra
sarfet, Sıkıntıya düşecek ve başkasının sırtına yük olacak
şekil de
tembellik etme.''
''Ey
oğlum! Sakin kimseyi küçük görüp hakâret
etme. Çünkü onun da senin de rabbimiz birdir.''
Lokman
Hakim'in oğlu: ''Babacığım, insanda hangi
haslet daha iyiydir?'' diye sorunca; ''Temiz, hâlis din.''
buyurdu.
Eğer iki haslet olursa? ''Din ve mal'', üç haslet olursa?
''Din, mal
ve hayâ.'' buyurdu. Dört haslet olursa? dedi. ''Din, mal, hayâ
ve güzel
ahlâk.'' buyurdu. Beş haslet saymak icâbederse diye sorunca;
''Din,
mal, hayâ güzel huy ve cömertlik.'' buyurdu. Altı haslet
sayarsak deyince;
''Eu oğlum! Allahü teâlâ her kime bu beş iyi hasleti verdiyse,
o kimse
mümin ve müttekidir. Allahü teâlâ katında veli ve sevgilidir.
Şeytanın
şerrinden uzaktır.'' buyurdu. Oğlu: ''Babacığım, insandan en
kötü haslet
hangisidir?'' dedi. ''Allahü teâlâyı inkârdır'' buyurdu. İki
olursa
dedi. ''İnkâr ve kibirdir.'' buyurdu. Üç olursa dedi. ''İnkâr,
kibir
ve şükür azlığı.'' buyurdu. Dört olursa dedi. ''İnkâr, kibir,
şükür
azlığı ve cimrilik.'' buyurdu. Beş olursa diye sorunca;
''İnkâr, kibir,
şükür azlığı, cimrilik ve kötü ahlâk.'' buyurdu. Altı olursa
deyince;
''Ey oğlum! Bu beş kötü hasletin bulunduğu kimse münâfıktır,
şakidir
ve Allahü teâlâdan uzaktır.'' buyurdu.
Hafs bin
Ömer'den rivâyet edildi ki: Lokman Hakim,
yanına bir hardal torbası koydu ve oğluna nasihat etmeye
başladı. Her
bir nasihatte bir hardal tânesini çıkardı. Nihâyet hardalları
tükendi.
Sonra da; Ey oğlum! Sana o kadar nasihat ettim ki, şâyet bu
nasihatler
bir dağa verilseudi, dağ yarılır, parça parça olurdu''
buyurdu. Oğlu
da bu nasihatleri tuttu.
Salı Tem. 19, 2011 2:24 pm tarafından glewci
» Xara3d5 3 boyutlu yazi yazma programi (dj isimleri yazmak icin şahane)
C.tesi Nis. 16, 2011 10:24 am tarafından erhan2188
» Hareketli Avatar Yapımı
C.tesi Mart 12, 2011 9:47 pm tarafından (fog)'(x)
» Sjsro 11d'li Media.pk2...!!
C.tesi Mart 12, 2011 1:26 pm tarafından womekan
» Pet (Horse, Wolf, Kervan vs.) Auto Pot.
Salı Şub. 15, 2011 5:11 pm tarafından wiar01
» Silkroad'ı 3D Oynayın! Bir İlk :)
Perş. Şub. 03, 2011 4:38 pm tarafından Fleyd
» Kangurularla Apaçi
Perş. Şub. 03, 2011 3:35 pm tarafından (fog)'(x)
» EiffeL Kulesi Önünde Apaçi :)
Perş. Şub. 03, 2011 3:33 pm tarafından (fog)'(x)
» Apaçi Marşı- Bağlama&Gitar
Perş. Şub. 03, 2011 3:27 pm tarafından (fog)'(x)
» Apaçi Müziği - Gitar Versiyon
Perş. Şub. 03, 2011 3:21 pm tarafından (fog)'(x)